მსოფ­ლი­ო­ში ყვე­ლის ასე­უ­ლო­ბით სა­ხე­ო­ბა არ­სე­ბობს, თუმ­ცა მათ შო­რის ყვე­ლა­ზე ცნო­ბი­ლი ჰო­ლან­დი­უ­რი ყვე­ლია. ყვე­ლის წარ­მო­ე­ბის პირ­ვე­ლი შემ­თხვე­ვა ქრის­ტეს­შო­ბამ­დე 5500 წლით თა­რიღ­დე­ბა და ეს პო­ლო­ნეთ­ში იყო. ასე­ვე პრექ­რის­ტი­ა­ნუ­ლი ფეს­ვე­ბი აქვს ყვე­ლის წარ­მო­ე­ბას ჰო­ლან­დი­ა­შიც.

„ყვე­ლის ქვე­ყა­ნა“

გა­უ­და, მას­და­მი, ედა­მი, ბო­რენ­კა­ა­სი, ლე­ი­დე­ნი და სხვა – სწო­რედ ესე­ნია მსოფ­ლი­ო­ში ცნო­ბი­ლი ჰო­ლან­დი­უ­რი ყვე­ლის სა­ხე­ო­ბე­ბი, რო­მელ­საც ყვე­ლა იც­ნობს და ცო­ტამ თუ იცით, რომ ეს და­სახ­ლე­ბე­ბი, სი­ნამ­დვი­ლე­ში ჰო­ლან­დი­ის პა­ტა­რა ქა­ლა­ქე­ბის სა­ხე­ლე­ბია.

გა­უ­და მოყ­ვი­თა­ლო ფე­რის, მცი­რე ნას­ვრე­ტე­ბი­ა­ნი ყვე­ლია. მას­ში ცხი­მის შემ­ცვე­ლო­ბა 48%-ს აღ­წევს. ის მი­ე­კუთ­ვნე­ბა მსუ­ბუ­ქი ყვე­ლის სა­ხე­ო­ბებს, აქვს ნა­ღე­ბის ნაზი არო­მა­ტი და გემო. და­ვარ­გე­ბას­თან ერ­თად, იგი ხდე­ბა უფრო მე­ტად არო­მა­ტუ­ლი. ჰო­ლან­დი­ა­ში აწარ­მო­ე­ბენ გა­უ­დას სხვა­დას­ხვა და­ნა­მა­ტით, მა­გა­ლი­თად, მდოგ­ვით, წი­წა­კით, ძი­რით და სხვა.

ქა­ლაქ გა­უ­დას შე­მო­გა­რენ­ში ბევ­რი ფერ­მა იყო, სა­დაც უგემ­რი­ე­ლე­სი ტექ­ნო­ლო­გი­ით ამ­ზა­დებ­დნენ პრო­დუქტს. თა­ვი­დან ყველს მრგვა­ლი ფორ­მა ჰქონ­და და თითო თავი და­ახ­ლო­ე­ბით 12 კი­ლოგ­რამს იწო­ნი­და. დღეს გა­უ­და მთელს მსოფ­ლი­ო­ში გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი სა­ხე­ო­ბაა. ფრი­კოს კი ორი­გი­ნა­ლი წარ­მო­შო­ბის მე­დე­ლი აქვს ჰო­ლან­დი­უ­რი ყვე­ლის სა­ხე­ო­ბე­ბის წარ­მო­ე­ბა­ში, შე­ძე­ნა კი ევ­როპ­რო­დუქ­ტის მა­ღა­ზი­ა­თა ქსელ­ში შე­გიძ­ლი­ათ, ასე­ვე გა­მო­წე­რა სა­ი­ტი­დან: Europroduct.ge

ედა­მი ჰო­ლან­დი­ა­ში პო­პუ­ლა­რო­ბით მე­ო­რე ყვე­ლია გა­უ­დას შემ­დეგ. ის საკ­მა­ოდ ცხი­მი­ა­ნი და მა­რი­ლი­ა­ნია. ახალ მომ­ზა­დე­ბულ ედამს მძაფ­რი გემო და არო­მა­ტი არ აქვს.

 თუმ­ცა რაც უფრო მე­ტად და­ვარ­გე­ბუ­ლია ყვე­ლი, მით უფრო პი­კან­ტუ­რია მისი გემო და უფრო მკვრი­ვი ხდე­ბა სტრუქ­ტუ­რაც. ყვე­ლის ეს სა­ხე­ო­ბა შუა სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში შე­იქ­მნა. XIV-XVIII სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში ყვე­ლის ყვე­ლა­ზე პო­პუ­ლა­რუ­ლი სა­ხე­ო­ბა იყო მთე­ლი მსოფ­ლი­ოს მას­შტა­ბით, რად­გან ის კარ­გად უძ­ლებს ტრან­სპორ­ტი­რე­ბას.

ედა­მი შე­ფე­ბის საყ­ვა­რე­ლი ყვე­ლია, რად­გან ის სა­უ­კე­თე­სოა სო­უ­სე­ბი­სა და ტო­პინ­გე­ბის მო­სამ­ზა­დებ­ლად. შე­სა­ძე­ნად ეწ­ვი­ეთ ლინკს

მას­და­მი სულ ახ­ლა­ხან, 1990-იან წლებ­ში და­ი­ბა­და, მისი დიდი წი­ნაპ­რის­გან გა­უ­დას­გან.

ეს არის მოყ­ვი­თა­ლო ფე­რის, რბი­ლი, ფარ­თო ნას­ვრე­ტე­ბი­ა­ნი ყვე­ლი. ჰო­ლან­დი­ა­ში ყვე­ლის სა­ერ­თო წარ­მო­ე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით 15% სწო­რედ მას­და­მია.

მისი მთა­ვა­რი სა­ხა­სი­ა­თო ნი­შა­ნი დიდი ზო­მის ნას­ვრე­ტე­ბია, რომ­ლე­ბიც წარ­მო­ე­ბის პრო­ცეს­ში სპე­ცი­ა­ლუ­რი ბაქ­ტე­რი­ე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბით წარ­მო­იქ­მნე­ბა.

ჰო­ლან­დი­უ­რი ყვე­ლის აღ­ნიშ­ნუ­ლი სამი სა­ხე­ო­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­შიც ხელ­მი­საწ­ვდო­მია. სუ­პერ­მარ­კე­ტე­ბის ქსე­ლი „ევ­როპ­რო­დუქ­ტი“ ფრი­კოს ბრენ­დი ექ­სკლუ­ზი­უ­რი იმ­პორ­ტი­ო­რია სა­ქარ­თვე­ლო­ში. გა­უ­დას, ედა­მის და მას­და­მის ორი­გი­ნა­ლი წარ­მო­შო­ბის მე­და­ლი სწო­რად „ფრი­კოს“ აქვს მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი, რაც მის შე­ფუთ­ვა­ზე­ცაა და­ტა­ნი­ლი. ეს არის პრე­მი­უმ კლა­სის ჰო­ლან­დი­უ­რი რძის ნა­წარ­მის მწარ­მო­ე­ბე­ლი კომ­პა­ნი­აა, მისი თი­თო­ე­უ­ლი პრო­დუქ­ტი, სა­უ­კე­თე­სო ხა­რის­ხის რძით მზა­დე­ბა და მას­ზე მუ­შა­ო­ბენ გა­მოც­დი­ლი სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი, რათა ჭეშ­მა­რი­ტი, ტრა­დი­ცი­უ­ლი და გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი გემო უზ­რუნ­ველ­ყონ.

ჰო­ლან­დი­უ­რი ყვე­ლის გარ­და, მსოფ­ლი­ო­ში ცნო­ბი­ლია ფრან­გუ­ლი, იტა­ლი­უ­რი და შვე­ი­ცა­რი­უ­ლი ყვე­ლი. ტრა­დი­ცი­უ­ლი ყვე­ლი ძრო­ხის რძის­გან მზად­დე­ბა. თუმ­ცა ყველს ასე­ვე აწარ­მო­ე­ბენ ცხვრის, კა­მე­ჩი­სა და თხის რძის­გა­ნაც. ცნო­ბი­ლია აქ­ლე­მი­სა და ვი­რის რძით მომ­ზა­დე­ბუ­ლი ყვე­ლის სა­ხე­ო­ბე­ბი. მა­გა­ლი­თად, ვი­რის რძის ყვე­ლი "პულე“, რო­მელ­საც სერ­ბეთ­ში ამ­ზა­დე­ბენ, მსოფ­ლი­ო­ში ყვე­ლა­ზე ძვი­რად ფა­სობს.

რაც შე­ე­ხე­ბა ყვე­ლის სა­ხე­ო­ბებს ტი­პის მი­ხედ­ვით, ესე­ნია რბი­ლი და მა­გა­რი ყვე­ლი. მა­გა­ლი­თად, გა­უ­და მა­გა­რი ყვე­ლის ერთ–ერთი ყვე­ლა­ზე ცნო­ბი­ლი სა­ხე­ო­ბაა. რაც შე­ე­ხე­ბა რბილ ყველს, ის ორ სა­ხე­ო­ბად იყო­ფა: თეთ­რი და ცის­ფე­რი ყვე­ლი. ცის­ფერ ყველ­ში მო­ი­აზ­რე­ბა ყვე­ლის ის ტი­პე­ბი, რომ­ლებ­საც კე­თილ­შო­ბი­ლი, მო­ცის­ფრო-მომ­წვა­ნო ობი აქვს მო­კი­დე­ბუ­ლი. ამ ტი­პის ყვე­ლი დიდი ხნის გან­მავ­ლო­ბა­ში ვარ­გდე­ბა.

ყვე­ლის ყვე­ლა­ზე ახა­ლი სა­ხე­ო­ბაა მდნა­რი ყვე­ლი. მას ძი­რი­თა­დად ბუ­ტერბრო­დე­ბი­სა და სენდვი­ჩე­ბის მო­სამ­ზა­დებ­ლად იყე­ნე­ბენ.