ყველზე დამოკიდებულება არავისთვისაა ახალი და თუ თქვენ დიდად არ ხართ ამ პროდუქტის მოყვარული, აუცილებლად გეყოლებათ ახლობელი ან ოჯახის წევრი, რომელიც ყველაფერს ყველს აყოლებს. ჩემი გამოცდილება ასეთია - მაცივარში ყველს თუ ვერ ვპოულობ, ის დღე ცოტათი უღიმღამო ხდება.

ასეთ უპირობო სიყვარულს თავისი მიზეზი აქვს. არაერთ კვლევაზე დაყრდნობით დღეს უკვე თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ყველი ისეთივე დამოკიდებულებას იწვევს, როგორც არც მეტი და არც ნაკლები - ნარკოტიკი. ცხადია, ყველი ცუდი გავლენით ახლოსაც ვერ მივა და ამასთანავე რძის პროდუქტზე დამოკიდებულება ისეთი ძლიერი არაა, რომ ვინმე კრიმინალად აქციოს, მაგრამ საკმარისად ძლიერია, რომ ამ გამორჩეულ რძის ნაწარმს ისევ და ისევ დავუბრუნდეთ, გაძლიერებული მადითა და მოთხოვნილებით.

ზოგადად, რძის ნაწარმი შეიცავს ცილოვან ნივთიერება კაზეინს. კაზეინი ტვინის იმ რეცეპტორებზე მოქმედებს და იწვევს დამოკიდებულებას, რომლებზეც ნარკოტიკსაც აქვს გავლენა.

ბევრი მკვლევარი თვლის, მძაფრი დამოკიდებულება განვითარდა იმის უზრუნველსაყოფად, რომ ჩვილებს (ადამიანები, ძროხა და ნებისმიერი ახალშობილი ძუძუმწოვარი) გაეგრძელებინათ ძუძუთი კვება, რაც მათთვის აუცილებელია და საბოლოოდ ხელს უწყობს სახეობის გადარჩენას. ეს ევოლუციური მოვლენა გვეხმარება იმის გაგებაში, თუ რატომ გამოიყურებიან ბავშვები ასე ბედნიერად ძუძუთი კვების დროს და რატომ ვგრძნობთ თავს კარგად ყველის ჭამისას. 

ბედნიერების ეს ელექსირი მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში მცხოვრები ადამიანისთვის საყვარელი და ძვირფასი პროდუქტია. ზემოთ ცოტა მაინც მოვიტყუე, როცა ვთქვი, რომ ყველზე დამოკიდებულება კრიმინალად არავის აქცევს, რადგან 2011 წლის კვლევის შედეგებით, ზუსტად ის იყო ყველაზე ხშირად მოპარვადი საკვები

სიყვარულს არც საქართველოში ვაკლებთ და ყველის სახეობების ფართო არჩევანით ვიწონებთ თავს. იმერული, ტენილი ყველი, სულგუნი და გუდის ყველი ალბათ ყველაზე გამორჩეული სახეობებია. 

თუშური გუდის ყველი ერთ-ერთი ყველაზე ძვირადღირებული პროდუქტია და ეროვნული საგანძურის სიაშიც შედის.

ტენილის ყველი არანაკლები პოპულარობით სარგებლობს. დამუშავების ტექნოლოგიური პროცესის გარდა, ადგილობრივი ნაწარმისგან განსხვავდება გემოთი და სუნით. მზადდება ტრადიციული მესხური მეთოდით და საბოლოოდ ძალიან ცხიმიანი გამოდის.

ჩვენთან ასევე ძალიან განვითარებულია თხის ყველის წარმოება. 

რატომღაც არსებობს ასეთი არასწორი წარმოდგენა, რომ საქართველოში არ გვაქვს ადგილობრივი მრავალფეროვანი პროდუქტი და რეალურად, ჩამონათვალი საკმაოდ დიდია და დაახლოებით 60 სახეობას ითვლის.

არაფერია იმაზე ცუდი, როცა მაღაზიაში უგემრიელესი ვალიოს გაუდა შეიძინეთ და უყურადღებობის გამო მალევე გაფუჭდა.

მსგავსი შეცდომა რომ აღარ განმეორდეს, პირველ რიგში, შეეცადეთ იყიდოთ ის ოდენობა, რომელსაც მაქსიმუმ 3-5 დღის განმავლობაში გამოიყენებთ. ნებისმიერი სახეობის, კრემყველი თუ სხვა, უმჯობესია შეინახოთ ბნელ, გრილ და ჰაეროვან სივრცეში - მაცივრის ბოსტნეულის განყოფილება იდეალურია, რადგან ის არ არის ძალიან ნოტიო და ცივი.

ეს არის ცოცხალი ნაწარმი, რომელიც მუდმივად საჭიროებს ჰაერს და მისი ჩახუთულ სივრცეში მოთავსება არაა რეკომენდებული. ყოველთვის უნდა ჰქონდეს სუნთქვის საშუალება, თუმცა ამას ცოტაოდენი ბალანსი სჭირდება, რათა თავიდან ავიცილოთ გამოშრობა, ან ზედმეტი სინოტივე. შესაფუთად სამზარეულოს ფოლგა კარგი ვარიანტია, რადგან ტენიანობის საჭირო დონის შენარჩუნებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს.

უმეტეს შემთხვევაში ყველს შეფუთულ ფორმაში ვყიდულობთ და დამატებით აღარ გვიწევს გადახვევა. მაგალითად, ბაიერლენდის პროდუქცია - ხაჭო-ყველი, ალპენ ბლუ მწვანე ობით და უგემრიელესი ედამი სპეციალურად შეფუთულია და თქვენ მხოლოდ მათით დატკბობა დაგრჩენიათ. ეს უკანასკნელი, ედამი, ცნობილია მისი სპეციფიკური გარსით და ხშირად ცვილიანი ყველის სახელით მოიხსენიებენ.

ასევე, ბაირლენდის გაუდა გამოირჩევა თავისებური კრისტალიზაციით. ის უბრალოდ დნება პირში და  ღვთაებრივია ღვინოსთან ერთად. ამ შემთხვევაში იდეალური ვარიანტია შატო მუხრანი გორული მწვანე.

ბავშვის პირველი საკვები ძირითადად არის სხვადასხვა ინგრედიენტების პიურე ან ძალიან რბილი საჭმელი. თუმცა, როგორც კი თქვენი ბავშვი მზად იქნება უფრო ტექსტუირებული საკვებისთვის, დაახლოებით 9-დან 12 თვემდე, შეგიძლიათ დაიწყოთ ყველის შეტანა მის რაციონში. გაითვალისწინეთ, რომ აუცილებლად უნდა იყოს გახეხილი ან დაჭრილი პატარა კუბიკებად.

სასურველია თუ იქნება ცხიმიანი და პასტერიზებული. რეკომენდებულია შემდეგი სახეობები:

  1. კრემ ყველი
  2. მდნარი ყველი
  3. მოცარელა
  4. ჩედარი
  5. სხვა ნაწარმი, რომელიც დამზადებულია პასტერიზებული რძით

არაპასტერიზებული ზოგჯერ შეიცავს ბაქტერიებს, ვირუსებსა და პარაზიტებს, რომლებსაც შეუძლიათ შეაღწიონ საკვებში და გამოიწვიონ სხვადასხვა დაავადებები. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები საკვებით მოწამვლის უფრო მაღალი რისკის ქვეშ არიან, რადგან მათი იმუნური სისტემა ბოლომდე არ არის განვითარებული. ისინი ვერ ებრძვიან ინფექციებს ისე, როგორც მოზრდილები და ზრდასრულები.

მცირეწლოვანები ასევე გამოიმუშავებენ ნაკლებ კუჭის მჟავას, რომელიც კლავს მავნე ბაქტერიებს.

ასე რომ, სასურველია თუ ბავშვი მსუბუქი საკვებით გაეცნობა რძის ამ პროდუქტს. კრემყველი და  მოცარელა იდეალური ვარიანტია არა მხოლოდ პატარისათვის, არამედ ნებისმიერი ზრდასრული ადამიანისთვის. მოცარელა, ეს იტალიური ყველი, ქვეყნის სიამაყედაა მიჩნეული და განთქმულია თავისი მსუბუქი და ელასტიკური სტრუქტურით. ტრადიციულად კამეჩის ხორცისგან მზადდება.  მიუხედავად იმისა, რომ მოცარელა ფასის მხრივ სხვადასხვა ქვეყნებში არაა ძალიან ხელმისაწვდომი, ის მაინც პოპულარულია მთელს მსოფლიოში და საქართველოში კი ევროპროდუქტის ქსელში შეგიძლიათ შეიძინოთ.

ყველი არის ნუტრიენტებით მდიდარი საკვები, რომელიც სავსეა ცილებით, ცხიმებითა და მინერალებით. განსაკუთრებით დაძველებული პროდუქტი შეიცავს ლაქტოზას უფრო დაბალ დონეს, ვიდრე რძე. ამიტომ, მას უკეთესად იტანენ ლაქტოზას  შეუწყნარებლობის მქონე ადამიანები. 

ლაქტოზა არის რძის პროდუქტებში არსებული შაქარი. ზოგჯერ ორგანიზმი ვერ ამუშავებს ამ შაქარს, რადგან ადამიანს არ გააჩნია დასაშლელად საჭირო ფერმენტი. აი ამ მდგომარეობას ეწოდება ლაქტოზას აუტანლობა.

ევროპროდუქტში დაგხვდებათ ულაქტოზო პროდუქტის ფართო არჩევანი. აქ წარმოდგენილია ფინური ბრენდ, ვალიოს ნაწარმი - ოლტერმანი, რომელიც პასტერიზებული რძითაა დამზადებული და ასევე, არლას ულაქტოზო ნაღების ყველი. 

ყველში ასევე მაღალი პროცენტითაა:

  • კალციუმი
  • ფოსფორი
  • ვიტამინი B12
  • ვიტამინი A
  • პროტეინი

როდესაც ბავშვს პირველად გააცნობთ ყველს, ის ნუტრიენტების უმეტესს ნაწილს ჯერ მაინც დედის რძით ან ფორმულით იღებს. სანამ თქვენი ბავშვი ორი წლის გახდება, მისთვის რეკომენდებულია დღეში ორი პორცია რძე. ერთი პორციაში შედის 1 ჭიქა რძე, 50 გრამი მყარი, ან 60-70 გრამი დამუშავებული ყველი.

ვახსენეთ, რომ კრემყველი კარგი ვარიანტია ახალშობილისთვის, რადგან ძალიან თხელი და მსუბუქია. ზუსტად ამ მიზეზის გამო, ხშირად ჭირს კლასიფიცირება და  ადამიანები ბოლომდე არ არიან დარწმუნებულები მის რაობაში.

ა.შ.შ.-ს სურსათისა და მავნებლობის დეპარტამენტის მიერ დადგენილია, რომ ის ნამდვილად ყველია, რადგან შეიცავს მინიმუმ 33 პროცენტ ცხიმს და  55 პროცენტით, ან ნაკლები დონით ტენიანია.

რბილი, გლუვი და ნაზია და ეს ყველაფერი განაპირობებს მის პოპულარობას. კრემყველის ფასი  მთელს მსოფლიოში განსხვავდება. საქართველოში მისი შეძენა ევროპროდუქტშია შესაძლებელი. არლას ნაღების ყველი, იგივე კრემყველი, ძალიან გემრიელია და სადილზე, თუ ლანჩზე, ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ დაგემოვნება, გემოთი და ტექსტურით ხშირად შედარებულია მასკარპონესთან.

მასკარპონე - მისი წარმოშობის ადგილი იტალიაა და ხშირად დესერტებისა და ჩიზქეიქის დასამზადებლად გამოიყენება.

მომზადების პროცესი იმაზე მარტივია ვიდრე წარმოგიდგენიათ. შესაბამისი ინგრედიენტებითა და თქვენი ჩართულობით საბოლოოდ უგემრიელეს შედეგს მიიღებთ. გამოყენება შეგიძლიათ სალათებში, სოუსებში, პაშტეტებში და ბევრ სხვადასხვა კერძს გაამრავალფეროვნებს.

დასაწყისისთვის საჭიროა შემდეგი ინგრედიენტები:

  • ნახევარი კოვზი სოდა
  • 1 ცალი კვერცხი
  • მარილი გემოვნებით
  • 100 გრამი ნაღების კარაქი
  • 500 გრამი ნაკლებად ცხიმიანი ხაჭო
  • სურვილისამებრ გამოიყენეთ სანელებლები


პირველ რიგში, ხაჭო საწურში გაატარეთ. შემდეგ ყველა ინგრედიენტთან ერთად მოათავსეთ ქვაბში და აურიეთ. ქვაბი დადგით ორთქლის წყაროზე და ურიეთ დაახლოებით 15-20 წუთი, სანამ ყველაფერი გლუვი და სქელი გახდება.

ამის შემდეგ გადმოდგით ქვაბი, გადმოიტანეთ მასა ჯამში და დააბლენდერეთ ერთგვაროვანი კონსისტენციის მიღებამდე. თუ სურვილი გაქვთ, დაამატეთ სანელებლები.

სასურველია, რომ შესანახად ქილები გამოიყენოთ. ქილებს ჯერ კარაქი წაუსვით და შემდეგ გადაიტანეთ მდნარი ყველი.

თუ სახლის მარაგი ამოგეწურათ, ან მომზადება გეზარებათ, ევროპროდუქტში მდნარი ყველის ფასი მითითებულ ბმულზე შეგიძლიათ ნახოთ, მითუმეტეს აქ აღნიშნული სახეობის ფართო ასორტიმენტია - ლაქტიმა, ვიოლა, პუსკი, ევროპული ცნობილი ბრენდები უმაღლესი ხარისხის ნაწარმით არიან წარმოდგენილი.

გარდა გამდნარისა, ევროპროდუქტის ქსელში უკვე ნახსენები სახეობებთან ერთად  “პარმეზანი”-ს შეძენაც შეგიძლიათ. მისი ფასი ამ მაღაზიათა ქსელში ძალიან ხელმისაწვდომია, (ისევე როგორც სხვა ცნობილი ბრენდების ნაწარმის) ჩალისფერი, მყარი, ძროხის რძისგან დამზადებული ეს ყველი ბუნებრივი ყვითელი ქერქითა და მდიდარი ხილის არომატით გამოირჩევა და დაგემოვნებისას პირდაპირ გამოგზაურებთ მის მშობლიურ იტალიაში.

ევროპროდუქტის იმპორტულ პროდუქტებს შორის ამ რძის ნაწარმის ბრენდები მრავლად არის წარმოდგენილი, სხვადასხვა სახეობის ყველის ფასი კი, მითითებულ ბმულზე შეგიძლიათ იხილოთ.