ბოლო წლებში კეტო დიეტა განსაკუთრებული პოპულარობით სარგებლობს და ამას თავისი საფუძველი აქვს. საინტერესოა, რომ ეს კვების რეჟიმი თავდაპირველად სამედიცინო მიზნებისთვის, კერძოდ კი ეპილეფსიის სამკურნალოდ შეიქმნა 1921 წელს მაიოს კლინიკაში, როცა ექიმმა რასელ უაილდერმა პირველად შემოიტანა ტერმინი ,,კეტოგენური დიეტა".

ამ ბლოგით სუპერმარკეტი ,,ევროპროდუქტი" გიზიარებთ სასარგებლო რჩევებს კეტოგენური კვების შესახებ და მრავალფეროვანი რაციონის შედგენაშიც გეხმარებათ.

კეტო დიეტა დაბალნახშირწყლოვანი, მაღალცხიმიანი კვების რეჟიმია, რომელიც ორგანიზმისათვის ენერგიის მიღების გზას რადიკალურად ცვლის. ჩვეულებრივ პირობებში სხეული ენერგიას იღებს გლუკოზისგან იღებს, რომელიც ნახშირწყლების დაშლის შედეგად წარმოიქმნება. თუმცა, როდესაც ნახშირწყლების მიღება მკვეთრად შეზღუდულია (დღეში 20-50 გრამამდე), ორგანიზმი იწყებს ალტერნატიული საწვავის - კეტონების გამომუშავებას.

როგორ მუშაობს კეტოზის პროცესი? კეტოზი არის მეტაბოლური მდგომარეობა, როდესაც ღვიძლი იწყებს ცხიმის გარდაქმნას კეტონურ სხეულებად. ეს პროცესი იწყება მაშინ, როცა ორგანიზმს ენერგიისათვის საკმარისი გლუკოზა აღარ აქვს. კეტონური სხეულები ხდება ალტერნატიული საწვავი ტვინისთვის, კუნთებისთვის და სხვა ორგანოებისთვის.

ვისთვის არის რეკომენდებული? კეტო დიეტა შეიძლება სასარგებლო იყოს:

  • წონის კონტროლისთვის;
  • შაქრიანი დიაბეტის მართვისთვის;
  • მეტაბოლური სინდრომის დროს;
  • ნევროლოგიური მდგომარეობების სამკურნალოდ.

თუმცა, მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ კეტო დიეტა არ არის უნივერსალური გადაწყვეტა ყველასთვის. ის რეკომენდებული არ არის:

  • პანკრეასის დაავადებების მქონე პირებისთვის;
  • ღვიძლის უკმარისობის მქონე პაციენტებისთვის;
  • ცხიმების მეტაბოლიზმის დარღვევების მქონე ადამიანებისთვის;
  • ორსული და მეძუძური ქალებისთვის.

მნიშვნელოვანია: კეტოგენური დიეტის დაწყებამდე აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია, განსაკუთრებით მაშინ, თუ გაქვთ რაიმე ქრონიკული დაავადება ან რეგულარულად იღებთ მედიკამენტებს.

კეტოგენური დიეტის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებამდე მნიშვნელოვანია სრულად გაიაზროთ მისი როგორც დადებითი მხარეები, ასევე შესაძლო გამოწვევები. კვლევები აჩვენებს, რომ ამ კვების რეჟიმს აქვს მთელი რიგი უპირატესობები, თუმცა არსებობს გარკვეული რისკებიც.

კეტოგენური დიეტის თვალსაჩინო უპირატესობა წონის კლებაა. მეტა-ანალიზმა, რომელიც 11 კვლევას მოიცავდა, აჩვენა, რომ დაბალნახშირწყლოვანი კეტოგენური დიეტის მიმდევრებმა უფრო მეტი წონა დაიკლეს, ვიდრე დაბალცხიმიანი დიეტის მიმდევრებმა. ამის მიზეზი ისაა, რომ ცხიმი უფრო ნელა იწვის, ვიდრე ნახშირწყლები, რაც ამცირებს მადას და ზრდის დანაყრების გრძნობას.

კეტოგენურ დიეტას შეუძლია მნიშვნელოვნად გააუმჯობესოს მეტაბოლური ჯანმრთელობა. იგი ეხმარება ორგანიზმს უკეთ გააკონტროლოს სისხლში შაქრის დონე, ამცირებს ინსულინის რეზისტენტობას და აუმჯობესებს ქოლესტერინის დონეს. როდესაც ორგანიზმი ადაპტირდება კეტოზის მდგომარეობასთან, ბევრი ადამიანი აღნიშნავს, რომ თავს ენერგიულად გრძნობს. 

დიეტის დაწყებიდან პირველ დღეებში ბევრი ადამიანი უჩივის ე.წ. ,,კეტო გრიპს" - გარდამავალ პერიოდს, რომელიც შეიძლება გამოვლინდეს თავის ტკივილით, დაღლილობით, თავბრუსხვევით, უძილობითა და საერთო სისუსტით. ეს სიმპტომები ჩვეულებრივ რამდენიმე დღიდან კვირამდე გრძელდება.

კეტო დიეტა შემზღუდველია და შეიძლება გარკვეული ვიტამინებისა და მინერალების ნაკლებობა გამოიწვიოს. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია B ვიტამინის, კალციუმისა და D ვიტამინის დონეების მონიტორინგი. ამიტომ კეტო დიეტის დაწყებამდე უმჯობესია გაითვალისწინოთ ეს ფაქტორები და გაიაროთ ექიმთან კონსულტაცია იმის შესახებთ თუ რამდენად შეეფერება ამ ტიპის კვებითი რეჟიმი თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობას.

კეტო დიეტის წარმატებისთვის წინასწარ დაგეგმილი მენიუ მეტად მნიშვნელოვანია. იდეალურ შემთხვევაში, თქვენი დღიური კალორაჟი უნდა შედგებოდეს 70-80% ცხიმისგან, 20-25% ცილისგან და 5-10% ნახშირწყლისგან. მოდით, განვიხილოთ დღის განმავლობაში კვების ძირითადი პრინციპები და გემრიელი ვარიანტები.

საუზმე კეტო დიეტის დროს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რადგან ის მთელი დღის განმავლობაში ენერგიის დონეს განსაზღვრავს.  იდეალური კეტო საუზმე  ხარისხიანი ცხიმებით უნდა იყოს.  აქ განსაკუთრებით გამოგადგებათ Valio-ს წასასმელი კარაქი, რომელიც არა მხოლოდ გემრიელია, არამედ მდიდარია საჭირო ვიტამინებითა და მინერალებით.

საუზმის ერთ-ერთ ვარიანტად შეგიძლია ავოკადოს ტოსტი განიხილოთ - კეტო პურზე გადაუხვით Valio Valsa-ს წასასმელი კარაქი, ზემოდან კი დაჭრილი/დაჭყლეტილი ავოკადო მოათავსეთ. თუკი, უფრო ტკბილი ვარიანტი გირჩევნიათ, მაშინ შეგიძლიათ მაღალცხიმიანი ბერძნული იოგურტი მოხალული თხილითა და კენკრით მიირთვათ. ამგვარი საუზმით დაწყებული დილა არა მხოლოდ ენერგიით აგავსებთ, არამედ დაგეხმარებათ შეინარჩუნოთ სიმხნევე და პროდუქტიულობა მთელი დღის განმავლობაში.

სადილი მეტად ნოყიერი და მაღალკალორიული უნდა იყოს. ის უნდა შეიცავდეს ხარისხიან ცილას, ჯანსაღ ცხიმებსა და დაბალნახშირწყლოვან ბოსტნეულს. მაგალითად, ცხიმში შემწვარი ქათამი ან თევზი ბოსტნეულის სალათის გარნირითა და სულ ცოტა კარტოფილის პიურეთი კეტო რაციონს იდეალურად მოერგება.

ვახშამი უნდა იყოს შედარებით მსუბუქი, მაგრამ საკმარისი კვებითი ღირებულების მქონე, რათა ღამის განმავლობაში შიმშილი არ იგრძნოთ. შესანიშნავი არჩევანია: თინუსის სალათა ავოკადოსთან ერთად ან კარაქში შემწვარი ომლეტი ბოსტნეულით.

ხარისხიანი და სწორად შერჩეული პროდუქტები კეტოგენური დიეტის წარმატების საწინდარია. თუ თქვენც გადაწყვიტეთ ამ ჯანსაღი კვების რეჟიმის დაცვა, ,,ევროპროდუქტის" მაღაზიათა ქსელში აღმოაჩენთ ყველაფერს, რაც კეტო მენიუსთვის დაგჭირდებათ - მაღალი ხარისხის ცხიმს, დაბალნახშირწყლოვან პროდუქტებს, ზღვის პროდუქტებსა და ა.შ.

ჩვენთან ერთად შეძლებთ, რომ შეადგინოთ გემრიელი და ბალანსირებული კეტო მენიუ, რომელიც არა მხოლოდ დაგეხმარებათ მიზნების მიღწევაში, არამედ კვების ამ რეჟიმს სასიამოვნო გამოცდილებად კი აქცევს.