ყველა დროის უძვირფასესი პროდუქტი — კარაქის ისტორია

მე-12 საუკუნიდან კარაქის წარმოება იმდენად გაფართოვდა, რომ სხვადასხვა ქვეყნის ეკონომიკაში მას მნიშვნელოვანი წვლილი შეჰქონდა. მე-19 საუკუნის საფრანგეთში კი მისი მოხმარება იმდენად გაიზარდა, რომ პროდუქტის დეფიციტი გაჩნდა — წარმოება ვერ ეწეოდა მოთხოვნას. ქვეყნის იმდროინდელი იმპერატორი, ნაპოლეონ III ჯილდოს დაჰპირდა მას, ვინც კარაქის უფრო იაფიან ალტერნატივას შექმნიდა. ასე დაამზადა ფრანგმა ქიმიკოსმა, მცენარეული ზეთის საფუძველზე, მარგარინი. მან ხელმისაწვდომობის გამო, მოხმარების სიხშირით კარაქს გადაუსწრო და მისი პოპულარობა რამდენიმე ათეული წელი გაგრძელდა. თუმცა საბოლოოდ, მარგარინმა პოზიციები დათმო, რადგან ის კარაქის კვებით ღირებულებას და სარგებელს ბევრად ჩამოუვარდებოდა.

მარგარინი და უხარისხო კარაქი საქართველოშიც ფართოდ გამოიყენებოდა, განსაკუთრებით, 1990-იანი წლებში. გამონაკლისი არც დღევანდელი დღეა და როგორც ქართული, ისე მსოფლიო ბაზარი კვლავაც გაჯერებულია მისი არაჯანსაღი ვარიანტებით, რომელსაც საქართველოში სპრედს ეძახიან — ის არაჯანსაღ ტრანსცხიმებს შეიცავს და ხშირად წასასმელ პროდუქტშიც ერევათ. ევროპაში კი სიტყვა სპრედის მნიშვნელობა არც კი იციან, რადგან ისინი spreadable-ს, ანუ წასასმელს ეძახიან ყველაფერს, რასაც პურზე უსვამენ — იქნება ეს ჯემი, კარაქი, მიწისთხილის კარაქი თუ სხვა. თუმცა, დღეს უხარისხოსთან ერთად ხარისხიანი კარაქების არჩევანიც არის.